Duurzame ontwikkeling

omgevingsbeleid / leefomgeving / ruimtelijke orde / leefgemeenschap / werkgemeenschap / common interest development / common interest mobilization / het nieuwe wonen  / het nieuwe werken / het nieuwe leven

Deze pagina staat in het teken van 'het nieuwe wonen'. Daarmee wordt gedoeld op een structurele verandering van de ruimtelijke ontwikkeling. De eindgebruiker krijgt meer invloed. De monocultuur in vastgoed en openbare ruimte wordt doorbroken. Een project start met de plannen van de eindgebruikers. Professionals worden dienstbaar aan de uitwerking daarvan. De sociale architectuur wint aan belang. Gebruik, ontwerp en exploitatie schuiven ineen. De essentie van ruimtelijke ontwikkeling betreft niet de stenen en de wegen, maar de vormen die voldoen aan hetgeen de gebruikers wensen.     

Op deze pagina:

Stellingen:

Transformatie van de ruimtelijke ontwikkeling

De sleutel tot de ordening van de stad ligt in: 

Steden zijn ononderbroken stromen van individuele interpretaties van ��n en dezelfde ruimte. Dat conflicteert met de traditionele ruimtelijke ordening waarin het algemene de overhand heeft. De RO legt de nadruk op eenduidige interpretaties van als algemeen beschouwde behoeften. Wij stellen voor dit te doorbreken en ruimte te bieden aan de op elkaar inwerkende en met elkaar in aard en duur conficterende fenomenen. Wij willen die fenomenen helpen vormgeven opdat ze kunnen worden opgenomen in het totale vlechtwerk van de stad. Gezamenlijk moeten ze het veelkleurig dynamisch evenwicht brengen dat voor duurzame ruimtelijke ontwikkeling cruciaal is.   

In dit artikel reiken wij een procedureel samenstel aan waarmee de eenduidige interpretatiecodes worden doorbroken. Daarbij leggen wij de nadruk op: 

Belangrijkste kenmerk van CID is dat het initiatief aan de belanghebbende (eind)gebruikers wordt gelaten en dat de traditioneel plannende, sturende en initi�rende partijen een meer dienstbare rol krijgen. In onze visie behoren bureaucraten en ontwikkelaars in het geheel geen plannen te maken. Ze moeten daarentegen hun kennis ten dienste stellen van de plannen die al leven. Dat biedt perspectief voor authenticiteit en duurzaamheid in een wereld waarin de werken de kracht van het individu te boven gaan maar waarin projectmatige samenwerking te vaak tot zielloosheid en verschraling leidt.

Duurzame ontwikkeling begint bij de mensen die zich met hun omgeving vereenzelvigen. Die er wonen, werken en leven. Gebruikers investeren immers graag en continu in hun eigen directe omgeving. Die investeringen richten zich op waardevermeerdering, zowel in de beleving van de gebruiker als in de beleving van de markt.

In de huidige situatie domineert echter de exploitant. Ieder project leunt op de 'return on investment' en niet op de behoefte van de eindgebruiker. CID draait de rollen om. De eindgebruikers zien hun plannen en wensen gereliseerd. Ze definieren de uitgangspunten voor de bouw. Ze dragen ook het investeringsrisico. Beleggingsmaatschappijen kunnen geheel uit het vastgoed verdwijnen. Vastgoedontwikkeling wordt het werkterrein van banken in een verfijnd samenspel met CIG's, projectontwikkelaars, stedebouwkundigen, architecten en ambtenaren.

I. Common Interest Development (CID)

Nog voor de eerste plannen zijn gemaakt leggen projectontwikkelaars, ontwikkelingsbedrijven en anderen zich toe op het bijeenbrengen van Common Interest Groups (CIG). Dit zijn groepen van particulieren en bedrijven met gelijke en complementaire belangen. Zij zijn het die vorm geven aan de planschetsen en de uitgangspunten voor de bouw. CIG's initi�ren. Ze zijn opdrachtgever, investeerder, eindgebruiker en klant. De professionele ontwikkelaars en stedebouwkundigen faciliteren en coachen. Hun eerste product is niet een plan of schets maar een levende gemeenschap van gelijkgestemden, de CIG.

Het proces:

Zelden kan worden aangevangen met ��n zuiver en bindind idee voor de ontwikkeling. In bestaande situaties zijn er veel meer idee�n en wellicht ook meer te vormen Common Interest Groups waarmee rekening moet worden gehouden. Dit vergt meer capaciteiten van de ontwikkelaar bij de definitie van het 'Common Interest' en het bijeen brengen van de 'Group'. Het proces begint met de identificatie en mobilisatie van bestaande behoeften, belangen en structuren. Deze kunnen varieren van initiatieven tot buurtbeheer tot inrichting van gedeelde voorzieningen. De initiatiefnemer stelt zich daarbij faciliterend op. Zijn eigen voorstel en belang zijn minder belangrijk dan de vaststelling of er behoefte aan is. Het initiatief voor de concrete projecten ligt bij de te vormen CIG's. Banken adviseren ten aanzien van de financiering. Overheid en vastgoedfondsen kunnen participeren.

Het proces: 

1. De initiatiefnemer plaatst een stolp boven een bestaand gebied, wijk of bedrijventerrein en doet ontwikkelingsvoorstellen.
2. De potentieel belanghebbenden onder die stop worden uitgenodigd te participeren in de voorgestelde ontwikkelingen.
3. De initiatiefnemer operationaliseert een collaboratie platform voor feedback en vorming van interesse groepen
4. Op basis van de response wordt bepaald op welke wijze de voorgestelde ontwikkeling wordt doorgezet.
5. Zodra er bindende idee�n en CIG's zijn ontstaan wordt aangeknoopt bij het proces van de 'lege ruimte'.   

III. Vervlechting

In het gestuurde proces van CIM en CID kunnen kruisverbanden worden gelegd. Dit op basis van gemene delers binnen de CIG's. Kan het initiatief voor een Hamam worden gecombineerd met een fitness club of is een Moskee meer gepast?   

(gereserveerd)

Algemene beschouwing

Te lang wordt onze ruimte weggegeven aan de zielloosheid van planning en exploitatie. Het individu moet zijn stempel drukken door aan het begin en eind te staan van ieder ontwikkelingsproces. Planners, financiers en ontwikkelaars vinden een nieuwe taakstelling in de mobilisatie en facilitering van CID's en een zinnige vervlechting daarvan. Zo dragen zij bij aan het zelforganiserend vermogen van de stad dat bestaat uit een 'patchwork' van parallelle operaties en dat slechts wordt gehinderd door de aanwezigheid van zichtbare hogere ordenende machten.

all righs reserved. Meer info: omgevingsbeleid@elannet.net / 06 51364580

Links

Hulp bij zelfbouw

Leefgemeenschappen

Experimenten

Common Interest Mobilization

Algemeen

Omgevingsbeleid / ruimtelijke ordening

Amerikaanse toestanden

Overgenomen van 'Omslag, werkplaats voor duurzame ontwikkeling'

AltNed - Overzicht van enkele leefgemeenschappen.

De Refter - Woon-werkpand, een voormalig klooster aan de rand van Nijmegen met negentig bewoners die samen hun project beheren.

Ecodorp - Ooit willen ze een echt dorp bouwen. Vooralsnog ontmoeten de bewoners elkaar in dit virtuele dorp. Met links naar vele andere woon-werkprojecten.

Elim - Veel adressen van christelijk geori�nteerde leefgemeenschappen.

Emmaus Eindhoven - Doet in tweedehands spullen, geeft vluchtelingen onderdak, steunt goede projecten.

Emmaus Haarzuilens - Meer dan een tweedehands alleen!

Emmaus landelijk - De overkoepelende stichting van de Emmausgroepen in Nederland.

Gemeenschappelijk wonen - In Nieuwegein wonen 24 woongroepen - elk met een eigen identiteit - rondom drie hoftuinen.

Gezamenlijk wonen - 24 woongroepen in Nieuwegein.

Hobbitstee - Al meer dan dertig jaar in Wapserveen!

Steunpunt Leefgemeenschappen - Niet-rokers Voor wie zich afvraagt of roken eigenlijk wel gezond is. Uitgebreid overzicht van leefgemeenschappen met handig zoeksysteem voor wie op zoek is naar een woonplek.

Stoutenburg - Het Franciscaans Milieuproject Stoutenburg, nabij Amersfoort. Regelmatig zijn er kennismakingsdagen en tuinweken.

Werelddorp - Jan Schuiling presenteert zijn plan voor een Werelddorp.

Wonne - Leefgemeenschap in Enschede.

Bron: Omslag

Quotes

Over Common Interest Development in de USA:

"In big cities half the new home sales are in association-managed communities, according to the Community Associations Institute. Altogether, some 47m people—one in six Americans—live in 18m homes in 230,000 communities and pay around $35 billion in fees every year. Around 1.25m people serve on community-association boards."

"Nowadays, whoever you are, there is probably a community planned with you in mind."

Over de associations die de CID's besturen

"Legally speaking, there are three different kinds of association. The commonest, about 60% of the total, are home-owner associations: a house buyer also becomes a member of an association that owns the common areas, levies dues and sets rules. Another 30% or so are condominiums—typically flats in a single building—where the whole building is owned by a condominium association. The remaining 8% are co-operatives, which are like condos, except that the owners have shares in the co-op; most of these are in New York. Of all these, some 20,000 units, housing 8m people, are gated communities."

Over de voors en tegens van CID in de USA:

"Joel Kotkin, author of “The New Geography” (Random House, 2000), calls the rise of places like Valencia “an escape to sanity” from the corruption and inefficiency of big-city government."

"So are planned communities a good thing? For the Americans inside them, the answer is usually yes."

"The real evils of life in southern California are things like “the separation of the workplace from the home”. In communities with smart growth this is a fading problem. It would be perverse to limit the growth of successful places that people want to live in.”

bron: www.economist.com / The growth of private communities, America's new Utopias

Duurzaamheid is een begrip dat mijns inziens te vaak wordt ingevuld als 'behoud van het goede'. Er moet voldoende voorraad en kwaliteit beschikbaar blijven, zodat toekomstige generaties eigen keuzes kunnen maken om hun leven naar tevredenheid vorm te kunnen geven.

Net als in een duurzame relatie is er echter nog een aspect cruciaal voor duurzaamheid, namelijk aanpassingsvermogen. Alles en iedereen verandert met de jaren. Door voortdurend bewust te zijn van deze veranderingen, en zelf bereid zijn mee te veranderen maakt dat we bij elkaar en onze omgeving blijven passen, ofwel 'mutor non mutando': door te veranderen blijf je gelijk.