Bureacratie
In de sociologie is bureaucratie de aanduiding van een bestuursvorm van grote organisaties. Als voornaamste kenmerken gelden:
 | een centrale leiding en strikt hiërarchische ordening der functionarissen; |
| een beslissingsproces volgens algemene regels en routineprocedures, steunend op schriftelijke communicatie en dossierinformatie; |
| onpersoonlijke betrekkingen tussen functionarissen en publiek. |
Ofschoon bureaucratieën reeds in het oude China, het hellenistische Egypte en Rome en zelfs bij de Inka's voorkwamen, is eerst in de moderne maatschappij hun aantal, omvang en betekenis zeer groot geworden. De rationalisatie, organisatie en specialistatie van velerlei activiteiten heeft op allerlei gebied bureaucratische structuren in het leven geroepen. Het ambtenarenapparaat van de overheid is de belangrijkste gebleven.
Niet ieder maatschappelijk en politiek stelsel is voor de ontwikkeling van bureaucratisch beheer even vruchtbaar. Waar het kapitalisme vroeg wortel schoot en een zelfbewuste burgerij aanwezig was, zoals in de Verenigde Staten, bleef de groei van en de waardering voor de bureaucratie aanzienlijk achter bij die in landen met een meer feodale structuur en dominante positie van de staat . Ook waar krachtige persoonlijkheden vanouds gewend zijn een organisatie te leiden of waar de zelfstandigheid van de topleden van de organisatie sterk wordt beklemtoond stuit voortgaande bureaucratisering op weerstanden.
Bureaucratie aardt het best in monopolistische organisaties: overheidsdiensten en politiek-monopolistische stelsels die geen parlementair tegenwicht kennen. Voorts is in vele nieuwe staten een ware bureaucratisch hausse op te merken, mede opgeroepen door een gebrek aan particulier initiatief bij de bevolking, waardoor de staat tal van functies geheel en al zelf ter hand neemt.
Bron: Grote Winkler Prins, 1967
